Pałac Szacha?

Ważnym dla Polaków miejscem w Odessie jest rezydencja, wzniesiona przez hrabiego Zenona Belinę-Brzozowskiego, nazywana przez mieszkańców miasta Pałacem Szacha (ul.Gogola).

Ta neogotycka budowla, znajdująca się w pobliżu Bulwaru Nadmorskiego, została wybudowana w pierwszej połowie XIX w. Miała służyć rodzinie Bielina-Brzozowskich za siedzibę, w czasie załatwiania interesów w Odessie, związanych ze sprzedażą zboża z majątku w Sokołówce i z innych posiadłości. Pałac ma dwa piętra i jest wzorowany na angielskich rezydencjach, a zaprojektował go Feliks Gąsiorowski (1815–1894).

Ten wybitny architekt zapisał się złotymi literami w dziejach Odessy. Jego pracownia funkcjonująca od 1848 r.  zrealizowała w mieście, wiele projektów finansowanych przez samorząd i osoby prywatne. Między innymi, według jego planów, wzniesiono:

  • most przez Wąwóz Kwarantannowy (ul. Grecka/ul. L. Kaczyńskiego),
  • willę Anatala (ul. Jewrejska 16),
  • dom Rafałowicza (ul. Puszkińska 25),
  • Muzeum Archeologiczne (ul. Lenżerowska 4).

Najbardziej znanym założeniem architektonicznym Gąsiorowskiego jest Pałac rodziny Bielina-Brzozowskich. Składa się z dwóch korpusów (wschodniego i północnego).  Północny skierowany jest na morze. Pałac posiada wielkie podwórze, które wychodzi na ulicę. Kiedyś można było na nie wejść przez monumentalną bramą, która przypominała zwodzony mostek fortecy. W zachodniej części podwórza umieszczono dwukondygnacyjny korpus z przejściem do wewnętrznych podwórzy, a przed wejściem do Pałacu jest wspaniała fontanna.

 Pałac Brzozowskich był miejscem, w którym spotykała się „śmietanka” towarzyska ówczesnej Polonii. Jak podają niektóre opracowania jednym z ich gości był Juliusz Słowacki. Jest to jednak mało prawdopodobne, gdyż wieszcz zmarł w 1849 r. w Paryżu, a opisywana budowla powstała w latach 1851–52.

Pałac należał do rodziny Brzozowskich do 1909 r., w tym czasie został sprzedany Józefowi Szenbekowi. Ten wynajął, nowo nabytą rezydencję, szachowi Persji Mohammadowi Ali Szah Kadżarowi, który mieszkał w nim do 1911 r. Z tą postacią, rozbudzającą wyobraźnie ówczesnych mieszkańców Odessy, związanych jest kilka legend miejskich. Według jednej z nich wyrzucił  jedną z swoich żon, za niewierność, z pałacowego balkonu. 

W okresie sowieckim w murach Pałacu Bielina-Brzozowskich przez wiele lat mieścił się Dom Pracy Twórczej. Ten czas odcisnął swoje piętno na stanie budynku. Na początku obecnego stulecia pałac przeszedł renowację, dzięki czemu odzyskał dawny blask. Aktualnie w jego murach mieści się siedziba Morskiego Transportowego Banku.

Doktor nauk humanistycznych z zakresu historii najnowszej. Prywatnie jest mężem i ojcem oraz pasjonatem turystyki historycznej i górskiej, psychologii oraz informatyki.
Stworzonych postów 28

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Powiązane posty

Zacznij wpisywać wyszukiwane hasło i naciśnij Enter, aby wyszukać. Naciśnij ESC, aby anulować.

Powrót do góry